6. Sınıf Sesin Maddeyle Etkileşmesi Konu Anlatımı ile ilgili içeriği yukarıdaki bağlantıdan indirerek kullanabilirsiniz.
Ses bir madde ile karşılaşınca;
Örneğin; Sesin havada 340 m/s hızla yayıldığı ortamda yankı olayının gerçekleşmesi için, ses kaynağı ile engel arasındaki mesafe en az 17 metre olması gerekmektedir.
Sesin soğurulması:
Ses bir madde ile karşılaşınca;
- Maddeye (engele) çarparak geri dönebilir (yansır).
- Maddenin diğer tarafına geçebilir.
- Madde tarafından soğurulabilir.
- Sesin bir yüzeye çarpıp geri dönmesine sesin yansıması denir.
- Sesin yansıma miktarı yüzeyin cinsine ve yüzeyin pürüzlü olup olmamasına bağlıdır.
- Sert ve pürüzsüz yüzeylerde ses daha iyi yansırken, yumuşak ve pürüzlü yüzeylerde sesin yansıma miktarı azalır.
- Sesin yansımasından yararlanılarak sonar cihazı, ultrason ve radar gibi teknolojik araçlar elde edilmiştir.
Örneğin; Sesin havada 340 m/s hızla yayıldığı ortamda yankı olayının gerçekleşmesi için, ses kaynağı ile engel arasındaki mesafe en az 17 metre olması gerekmektedir.
Sesin soğurulması:
- Ses dalgalarının madde tarafından tutulmasına, emilmesine sesin soğurulması denir.
- Yumuşak, pürüzlü ve gözenekli yüzeyler sesi daha iyi soğurur.
- Boş bir odada konuştuğumuzda sesimiz çok fazla yankı yaparken, eşyalı bir odada daha az yankı yapar. Çünkü sesimiz mobilya, halı, perde gibi cisimlere çarparak yutulur.
- Kar yağdıktan sonra çevremiz çok sessizleşir. Çünkü çevredeki sesler kar tarafından soğurulur, yansıtılmaz. Sesin soğurulması sesin başka ortama geçişini engeller.
- Yolların kenarlarına ağaçlar dikilerek sesin soğrulması amaçlanmıştır. Bu sayede araçların sesinin etrafa yayılması engellenmiş olur.
- Araçların egzozlarına takılan susturucular.
- Sinemaların iç yüzeylerini yalıtım malzemeleri ile kapatılarak sesin soğurulması sağlanarak sesin diğer salonlara geçişi engellenir
- Sesin bir yerden başka bir yere geçmesini engellemeye ses yalıtımı denir.
- Ses yalıtımı yapılırken sesi iyi soğuran maddeler seçilir.
- Ses yalıtımında keçe, sünger, pamuk, strafor, pamuk, cam yünü gibi yalıtım malzemeleri kullanılır.
- Ses boşlukta yayılmadığı için çift cam gibi hava boşluğu bulunan yapılarda da ses yalıtımı sağlanmış olur.
- Sesin en iyi şekilde iletilmesini sağlayan bilim dalına akustik denir.
- Sinema, tiyatro, konser salonu, stadyum, tarihi binalarda akustik biliminden yaralanılarak tasarlanmıştır.
- Sesin yansıması ve soğrulması arandaki uyumsuzluk akustik ile düzeltilir.
- Akustik düzenlemelerin yapıldığı alanlarda ses kirliliği oluşmaz.